لب های تشنه رمضان

جاده اهواز را كه به سمت خرمشهر مي‌روي و «ايستگاه حسينيه» را كه پشت سر مي‌گذاري و وارد جاده شهيد كاظمي مي‌شوي، بوي پيراهن رزمندگان "رمضان" به مشامت مي‌رسد.

"پاسگاه زيد" از جمله مناطق عملياتي دفاع مقدس در خوزستان است كه تاكنون كمتر معرفي شده و از رشادت‌هاي رزمندگان در اين منطقه كمتر شنيده‌ايم.

پاسگاه زيد در دوران دفاع مقدس به پاسگاه گارد مرزي عراق تبديل شد و رزمندگان اسلام در جريان «عمليات رمضان»، اين پاسگاه را از چنگ دشمن بعثي درآوردند و تا روزهاي پاياني جنگ از آن را حفظ كردند. منطقه زيد و ايستگاه حسينيه از محورهاي مهم هجوم دشمن به خوزستان بود و بعثي‌ها براي دستيابي به جاده اهواز_خرمشهر به اين منطقه نياز داشتند. همچنين اين منطقه یکی از محورهای مهم در عملیات‌های بزرگی مانند بیت‌المقدس و عمليات‌ها کربلای 4 و 5 بوده است.

زید، پاسگاهی مرزی است و در حد فاصل منطقه کوشک و شلمچه قرار دارد و در سال‌هاي جنگ هميشه ازجمله محورهاي اصلي تهاجم دشمن به خاك كشور بود. به واسطه جاده بین‌المللی‌ای که تا پيش از انقلاب در کنار این پاسگاه وجود داشت، تهاجم از این مسیر به سادگی صورت گرفت و نیروهای عراقی، خود را به سه‌راه حسینیه رساندند و به طرف خرمشهر هجوم آوردند.

پاسگاه زید با دلاوری‌های رزمندگان در عملیات رمضان آزاد شد، عملیاتی كه در ماه رمضان و در تیرماه گرم و سوزان سال 61 انجام شد. رزمندگان اسلام از زید گذشتند، ولي موانع صعب‌العبور و ترفندهای جدید دشمن موجب شد مواضع ما در خاک دشمن تثبیت نشود و آخرین خط دفاعی در همین پاسگاه شکل بگیرد. پاسگاهی که شهدای آن تشنه بودند و خیلی از آن‌ها در موانع و خاکریزهای مثلثی جا ماندند.

با وجود اين كه نتوانستیم مواضع خود در خاک دشمن را تثبیت کنیم، ولي رزمنده‌ها در اين عمليات، چه سوار بر موتور و چه پیاده آن‌قدر تانک‌هاي دشمن را منهدم كردند که عملیات رمضان به "شکار تانک" معروف شد. در این عملیات رزمندگان لشکر 41 ثارالله در سه محور از همین نقطه به عراقی‌ها حمله کردند. در یکی از محورها خط دشمن را شکسته و از آن عبور كردند. در محور میانی، جنگ سختی درگرفت و دو طرف در جنگی تن به تن درگیر شدند. در محور سوم، رزمندگان در میدان مین گرفتار شدند و نتوانستند به خط دشمن برسند و تعدادی از آن‌ها اسیر شدند و تعدادی نیز از همین نقطه پركشيدند.

بار دیگر در سال 62 پاسگاه زید، یکی از محورهای حمله به دشمن در عملیات "خیبر" بود که این‌بار هم از این محور موفق به کسب نتیجه نشدیم. از آن زمان به بعد پاسگاه زید خط پدافندی شد و تا پايان جنگ دیگر حرکت قابل توجهی در اين منطقه صورت نگرفت. عراق باز هم از همین منطقه به كشور حمله کرد.

"رمضان" عمليات بسيار سختي بود كه در روزهاي گرم تابستان جنوب انجام شد و در جريان اين عمليات بسياري از رزمندگان، لب‌تشنه شهيد شدند. 12 شهيد گمنام اين عمليات در تقاطع جاده شهيد شاه‌حسيني و دژ جمهوري به خاك سپرده‌اند و در سال 85 نيز به همت بنياد حفظ آثار و نشر ارزش‌هاي دفاع مقدس بر مزار اين شهيدان يادماني ايجاد شد.

ايستگاه حسينيه و كانال پرورش ماهي در نزديكي پاسگاه زيد قرار دارند. ايستگاه راه‌آهن حسينيه در حدفاصل شهرهاي اهواز و خرمشهر قرار داشت و پيش از جنگ تحميلي ساختمان‌ها و تاسيسات فراواني در اطراف آن بودند. اين ايستگاه در سه‌راهي مشهور به حسينيه قرار داشت و حدود 35 كيلومتر با خرمشهر فاصله داشت.

در روزهاي ابتداي جنگ، حسينيه از محورهاي مهم و اصلي هجوم بعثي‌ها بود. كانال مصنوعي پرورش ماهي نيز كه آن هم در نزديكي پاسگاه زيد قرار داشت، در سال 1350 ساخته شد و 30 كيلومتر طول و يك‌ كيلومتر عرض داشت و آب نهر كتيبان به درون آن پمپاژ مي‌شد. در سال‌هاي جنگ اطرافش پر از ميدان‌هاي مين و موانع مختلف بود و اطراف كانال تعداد زيادي تيربار كار گذاشته شده بود.